Pierwsze wrażenia

Od niepamiętnych czasów, aż do dziś, niezmierzone tereny Mongolii są polem nieustannych zmagań. Mongołowie są przekonani, że ich siły mają swoje źródło w naturze, błękicie nieba i górach, których błogosławieństwo nieustannie otacza ten kraj. Mongolia to bezkresny step, wspaniałe góry, nieposkromione rzeki, brzegi jezior, pieśń ptaków na niebie, wirujący dym z kominów perłowo białych jurt, śmiech bosych dzieci dosiadających drewnianych kijków jak rączych rumaków, uprzejmy uśmiech pasterza wracającego z pastwiska do domu – takich miejsc i chwil się nie zapomina.

Tajemnicze jezioro

W Mongolii jest około 300 rzek i 26 dużych jezior, tworzą one dorzecze rzeki Amur. Spacer boso brzegami krystalicznego jeziora Chubsuguł może być początkiem niesamowitej podróży. Od 2 milionów lat jezioro to (najgłębsze w Mongolii, zawierające 0,4 % ziemskich zasobów słodkowodnych) świeci jak lustro podczas zachodu słońca.

Można tu udać się na pieszą, czy kajakową wędrówkę lub po prostu dać oczom odpocząć, wpatrując się w niebieskie wody, po których niesie się śpiew fruwających nad nimi ptaków. W najgłębszym w centralnej Azji jeziorze obficie występują jesiotry i azjatyckie pstrągi. W okolicy żyją niedźwiedzie, sobole i łosie, a także ponad 200 gatunków ptaków.

Klimat

Mongolia ma klimat suchy kontynentalny z dużymi sezonowymi wahaniami temperatur i niskimi opadami. Większość kraju jest gorąca latem (+40°C) i bardzo zimna w zimie (-40°C). Ułan-Bator jest najzimniejszą stolicą świata.

Co zabrać?

Na wyprawę do Mongolii zabierzmy wygodne buty, coś, co ochroni nas przed deszczem, słońcem i wiatrem, lekką kurtkę no i… coś ciepłego ;o), bo wieczory są czasem baaardzo chłodne!

Co nas czeka trasie?

Oderwanie od wszechobecnego dziś zgiełku. Moment sprawdzenia swoich sił w starciu z przewracającym wiatrem, czy przestrzenią trudną do objęcia jednym spojrzeniem, może się okazać marzeniem, które do tej pory tkwiło w nas nienazwane…

Dawna stolica Mongołów – Karakorum.

Dziś stoi tu Erdene Zuu, najstarszy z zachowanych w Mongolii, pochodzący z XVI w. buddyjski klasztor. Masywne mury ze 108 stupami (rodzajem relikwiarzy) stoją do dziś, a za nimi już tylko 3 z 62 niegdyś świątyń. Dwie funkcjonują jako muzeum z bezcennymi zbiorami, w jednej zaś, każdego dnia mnisi gromadzą się na modlitwach.

Ułan Bator. Mongolska Biblioteka Narodowa posiada rzadką, cenną kolekcję woluminów. To około 3 milionów książek i publikacji, w tym 1 milion bezcennych sutr i manuskryptów buddyjskich, niektóre z nich to jedyne takie egzemplarze na świecie. Tradycja mongolska wzbogaca azjatycką sztukę klasyczną. Jedną z okazji, by ją poznać może być wizyta w Narodowym Akademickim Teatrze Śpiewu i Tańca. Znakomite, profesjonalne wykonania "długich pieśni", śpiew alikwotowy - choomej, dźwięki wydobywane z końskich skrzypiec „Morin huur" i pokaz gimnastyki akrobatycznej dają doskonałe wprowadzenie w arkana sztuki mongolskiej.

W parku narodowym możemy udać się na poszukiwania ostatniego, żyjącego na świecie podgatunku dzikiego konia (Equus ferus), znanego jako koń Przewalskiego (w Mongolii – takhi). Kłusownictwo i nadmierny niegdyś wypas zwierząt gospodarskich zdziesiątkowały duże stada. Obserwacje przeprowadzane w latach 60. XX w. potwierdziły wyginięcie dziko żyjących takhi. Na szczęście jednak, niewielką liczbę tych charakterystycznych mongolskich koni posiadały ogrody zoologiczne. Naukowcy podjęli więc międzynarodową współpracę by wyhodować i przywrócić ten gatunek rodzimym siedliskom. Projekt reintrodukcji rzadkiego i zagrożonego gatunku, konia Przewalskiego, zakończył się sukcesem. Szacuje się, że dziś jego populacja w Parku Narodowym Hustai Nuruu sięga 400 sztuk. Na tym stepowym obszarze wśród wielu innych gatunków ssaków występują również gazele, jelenie, łosie, dziki, wilki, rysie, a także 217 gatunków ptaków i ponad 600 gatunków roślin.

Nomadzi

W Mongolii koczowniczy pasterze hodują konie, bydło, wielbłądy, owce i kozy. Większość stad stanowią owce. Pasterskie rodziny mieszkają z dala od większych osad.

Jurta jest częścią mongolskiej tożsamości narodowej wspomnianą w „Tajnej Historii Mongołów” (anonimowej kronice z 1240 roku – przyp. tłumacza). Czyngis Khan określany jest tam przywódcą wszystkich ludzi mieszkających w filcowych jurtach. Część ludności Mongolii, nawet w stolicy - Ułan Bator, do dziś mieszka w takich namiotach. Są to przenośne, okrągłe konstrukcje (pokryte filcem lub skórami zwierząt), w których od wieków zwykły mieszkać koczownicze ludy centralnej Azji.

Namioty są zbudowane z drewnianych lub bambusowych kratownic – to ściany, drewnianych drzwi, podpór i tyczek stanowiących więźbę dachową oraz okrągłego otworu będącego oknem i kominem jednocześnie. Nowoczesna jurta może być osadzona na drewnianej platformie, z wykorzystaniem giętych drewnianych lub metalowych ram, płótna, plandek, żywic akrylowych, kopuł, lin i materiałów termoizolacyjnych. Na trasie dowiadujemy my się, jak taki namiot postawić, poznajemy stroje i święta mongolskie.

Kuchnia Mongolska opiera się przede wszystkim na różnie przyprawianym mięsie, w zależności od rejonu kraju. Najczęściej jada się baraninę, na pustyni zamiennie z mięsem wielbłądzim, na północy kraju zaś z wołowiną, czy mięsem jaka. Kobyle mleko, mleko samic jaka i wielbłąda służy do wyrobu nabiału. Popularne dania to buuz, khuushuur (rodzaj mięsnych pierożków), khorkhog (mięsny gulasz, zazwyczaj specjalny posiłek dla gości) oraz boortsog (rodzaj pączków).

Pod gwiazdami

Chyba każdy w dzieciństwie śnił czy marzył o podróży na kraniec świata.

Wybierzmy się więc w podróż do Mongolii by spełnić takie marzenie: podróży w czasie, śladami dinozaurów, by przy ognisku chłonąć tajemnicze dźwięki pieśni, a nad głową zobaczyć miriady gwiazd.

To właśnie tutaj, w minionym stuleciu, członkowie amerykańskiej wyprawy prowadzonej przez przyrodnika Roya Chapmana Andrews’a, znaleźli pierwsze znane nauce jaja dinozaurów, skamieniałości gigantycznych ssaków podobnych do nosorożca i psitakozaury - papuziodziobe jaszczury :o). Piaszczyste formacje geologiczne, spuścizna epoki kredy, zachowały ten depozyt czasów w dobrym stanie. Właśnie to sprawia, że „Pustynia Gobi” brzmi dziś nam tak znajomo i fascynująco zarazem.

Usiądźmy przy jurcie i zapatrzeni w Drogę Mleczną cieszmy się ciszą i wolnością.

I niech nasze troski przeminą :o)

Nomads Tours Expeditions

tłumaczenie: Agnieszka Sieńko

przeczytaj program pielgrzymki