Parafia i kościół

W 1302 roku Łęgowo stało się własnością opactwa cystersów z Oliwy. Pod koniec XIV wieku zbudowali oni pierwszą kaplicę, która uległa zniszczeniu podczas działań wojennych 1410 roku. Niedługo potem powstał nowy kościół na planie prostokąta. Dane źródłowe z początku XVII wieku wskazują, że przy kościele była wieża (do naszych czasów zachowały się dzwony z lat 1625 i 1645). Łęgowo miało status parafii przynajmniej od roku 1436. W latach 1582–1592 kościół pozostawał w rękach protestantów. Poza tym epizodem był świątynią katolicką.

W latach 1741–1765 parafię objął o. Iwo Roweder, najbardziej zasłużony proboszcz w historii parafii. W 1741 roku sprowadził do Łęgowa cudowny obraz Matki Bożej Rokitniańskiej, powstały pod koniec XVIII wieku w Bledzewie, i umieścił go w głównym ołtarzu. W 1744 zbudował plebanię, szpitalik i budynki gospodarcze. W 1746 zbudował kościół filialny w pobliskich Różynach. W 1748 gruntownie przebudował i na nowo wyposażył kościół łęgowski do stanu istniejącego do dnia dzisiejszego. Kościół zyskał plan krzyża greckiego i wystrój w stylu barokowym. W 1750 roku o. Roweder założył Bractwo Różańcowe. Postacią znaczącą w historii parafii był kompozytor, o. Urban Müller, który był proboszczem w latach 1780–1799 (w roku 2008 ku jego czci zostało ufundowane epitafium). Około 1830 roku, w wyniku kasaty zakonu, cystersi zakończyli opiekę nad parafią, a duszpasterstwo przejęli kapłani diecezjalni. W 1862 roku została przebudowana po pożarze wieża kościelna (do stanu obecnego). Od kwietnia 1914 do maja 1915 roku obowiązki wikariusza pełnił bł. ks. Bronisław Komorowski – kolejna znacząca postać w historii parafii. W 1942 naziści wywieźli dzwony (odzyskane w 2008). Po 1965 roku w wyniku uchwał II Soboru Watykańskiego do prezbiterium kościoła wprowadzono ołtarz zwrócony do wiernych. W ostatnich latach kościół został gruntownie wyremontowany. W 1998 roku oddano do użytku nowy dom parafialny. W 2008 roku otwarto parafialną salę sportową w ramach oratorium im. bł. Bronisława Komorowskiego.

Najmłodsze sanktuarium Pomorza

Łęgowo uczestniczyło w skomplikowanej historii Pomorza. Mieszko I przyłączył je do Polski. Lata 1308–1454 to okres panowania krzyżackiego na Pomorzu. W 1454 roku Gdańsk został włączony do Rzeczypospolitej. W roku 1772 roku, w wyniku pierwszego rozbioru Polski, Pomorze zostało włączone do Prus. W 1918 utworzono Wolne Miasto Gdańsk. Od 1945 Pomorze stanowi część Polski. Od ponad 250 lat Maryja spogląda z wyżyn ołtarza na zmieniającą się historię ziemi łęgowskiej. Kluczem do zinterpretowania tej trudnej historii jest nadanie kościołowi w Łęgowie statusu sanktuarium Matki Bożej Łęgowskiej Królowej Polski, Orędowniczki Pojednania (dekretem metropolity gdańskiego abp. Tadeusza Gocłowskiego z 15 I 2008 roku). Cudowny obraz Matki Bożej, umieszczony w zwieńczeniu ołtarza głównego w 1741 roku, od dziesięciu lat znajduje się w centrum ołtarza, otoczony wotami. W sanktuarium łęgowskim wita nas Maryja Wniebowzięta – Bolesna Królowa Polski. Stąd na jej piersi Orzeł Biały, a na jej głowie królewska korona podtrzymywana przez anioły. Maryja chce, aby każdy, kto wchodzi do świątyni łęgowskiej, poczuł swój udział w Jej misji: pojednania pomiędzy narodami, pomiędzy ludźmi, których dzielą różne przekonania religijne, a także pojednania w rodzinach i w nas samych. Uczy, że źródło prawdziwego pojednania jest w Bogu, który pojednał nas ze sobą przez Chrystusa i zlecił nam posługę jednania (2 Kor 5,18).